Zal ik jouw gedachten eens lezen..

Een bekende vooronderstelling van de NLP is: ‘De kaart is niet het gebied’. Er is meer dan alleen jouw visie, mening en gezichtsveld. Bij NLP draait veel om het opnieuw tekenen van de persoonlijke kaarten van de coachees. Veel (misschien wel de meeste) processen in NLP zijn gebaseerd op inzichten verkregen vanuit een perspectief verandering. Ik doel hier niet alleen op het kijken maar zeker ook de informatie verkregen van de andere zintuigen, gehoor, reuk, smaak en tast.

Ja
Tijdens een coachsessie hoor ik soms de coachee “Ja” zeggen en ‘nee’ knikken met het hoofd. Interessant wat er dan gaat gebeuren. De fysiologie is een krachtige informatiebron. Vandaar dat het van groot belang is om scherpzinnig waar te nemen. En niet alleen kijken, ook luisteren en zeker blijven voelen.

Citroen
Alles wat je ervaart, alle informatie komt naar je toe via jouw neurologische kanalen. De bewuste waargenomen momenten worden omgezet in interne ervaringen als beelden (visueel), geluiden (auditief), lichaamssensaties (kinesthetisch), smaken (smaak), geuren (olfactorisch) en ook aangeleerde symbolen zoals deze woorden e.d. (digitaal). Die ervaringen kunnen bovendien worden herinnerd (opnieuw gereproduceerd) met behulp van dezelfde zintuigelijke informatie. Laten we een voorbeeld nemen.

Denk aan een verse citroen. Stel je nu eens voor, je ziet een mooie glanzende gele citroen, je hand pakt de citroen. Voel hoe de citroen in je hand ligt. Neem een ​​mes en snijd een schijfje van de citroen en hoor het lichte geluid terwijl het sap eruit spuit. Ruik de citroen terwijl je het schijfje naar je mond tilt en een hap van de plak neemt. Proef de intense smaak van het fruit.

Als je je echt had voorgesteld dat te doen, is je mond misschien aan het kwijlen of krijg je tranen in je ogen of terug je een zuur gezicht. Het is afhankelijk hoe jouw relatie is met citroenen. Hoe werkt dit nu eigenlijk? Omdat je hersenen je instructies volgden en aan een citroen dachten, zagen, horen, voelden, roken en proefden, gebeurden er van alles. Door zintuigelijke informatie op te roepen, heb je de hele ervaring van de citroen nagebootst, zodat je lichaam reageerde op de citroen die je hebt gemaakt. Je hersenen behandelden de denkbeeldige citroen alsof het echt was en maakten speeksel klaar om het te verteren.  Zien, horen, voelen, ruiken en proeven zijn de natuurlijke “talen” van je hersenen. Elk van hen heeft een gespecialiseerd hersengebied dat dat gevoel verwerkt.

Zintuiglijke scherpzinnigheid en fysiologie.
Denken is nauw verbonden met fysiologie. De denkprocessen van je coacheer veranderen zijn fysiologische toestand. Voldoende scherpzinnige zintuigelijke waarneming zal jou als coach helpen om beter af te stemmen op je coachee, om rapport te maken.

Communicatie begint met onze gedachten en we gebruiken woorden, tonaliteit en lichaamstaal om deze gedachten aan andere mensen over te brengen. Wanneer we nadenken over wat we zien, horen en voelen, reproduceren en onthullen we deze bezienswaardigheden, geluiden en gevoelens innerlijk. We ervaren informatie opnieuw in de zintuiglijke vorm waarin we deze voor het eerst hebben waargenomen. Hoe kunnen we ons iets herinneren? Een manier waarop we denken is het bewust of onbewust herinneren van de bezienswaardigheden, geluiden, gevoelens, smaken en geuren die we hebben ervaren. We gebruiken onze zintuigen naar buiten toe om de wereld waar te nemen en innerlijk de ervaring opnieuw aan onszelf te ‘presenteren’.

Voorkeurssystemen
In NLP spreken we van representatie systemen of voorkeurssystemen.  Dit zijn ​​de manieren waarop we informatie in ons geheugen opnemen, opslaan en coderen – zien, horen, voelen, proeven en ruiken – De visuele, auditieve en kinesthetische systemen worden voornamelijk gebruikt in westerse culturen. Het gevoel van smaak en geur zijn niet zo belangrijk en worden vaak opgenomen in het kinesthetische systeem.

Predikaten
We gebruiken alle drie de primaire systemen de hele tijd, hoewel we aandacht besteden aan het ene gevoel meer dan het andere, afhankelijk van wat we doen.

Wanneer een coachee de neiging heeft om slechts één intern zintuig te gebruiken, wordt dit zijn voorkeurs- of primaire systeem genoemd. We gebruiken taal om onze gedachten te beschrijven, dus onze woordkeuze geeft vaak aan welk representatiesysteem we gebruiken. Dit is zeker belangrijk om een ​​goede verstandhouding op te bouwen en te houden. Het geheim van goede communicatie is niet zozeer wàt we zeggen, eerder hòe we het zeggen. Gebruiken we als coach dezelfde predikaten, woorden als onze coachee. Spreken we hun taal.

Kalibreer oefening
Mooie oefening om het zintuigelijke scherpzinnig waarnemen te oefenen is:

1. Vraag je iemand (je partner, buddy o.i.d.) om aan iemand te denken die hij niet leuk vinden. Let op zijn gelaatsuitdrukking, oogbewegingen, ademhaling en eventuele houdingsveranderingen.
2. Vraag de ander nu om aan iemand te denken die hij echt heel leuk vindt en observeer hem opnieuw. Je zult waarschijnlijk enkele verschillen opmerken.
3. Vraag hem nu om aan één van de twee personen (dus de leuke of niet leuke persoon) te denken, zonder het natuurlijk aan jou te vertellen.
4. Neem scherpzinnig waar. Kun je zeggen welke persoon de ander in gedachten heeft, dus denkt de ander aan de leuke of niet leuke persoon? En kun je voor jezelf analyseren waarom je voor dit antwoord hebt gekozen. Wat is jouw motivatie? Op welke aanwijzingen berust jouw keuze.

Het zal je misschien wel verbazen hoe gemakkelijk je ‘de gedachten van de ander kunt lezen’.
Mocht jouw keuze niet juist zijn. Niets aan de hand. Begin dan gewoon opnieuw met kalibreren (kijken). Vraag de ander weer te denken aan de persoon die hij niet leuk vindt, dan degene die hij leukvindt. Doe dit zo vaak als nodig om een ​​nauwkeurige meting te doen.
Succes!